داستان از وقتی شروع شد که کرونا و دنیای بعدش، با اون درس خوندنای بی‌برنامه و کلاسای نصفه‌نیمه، با امتحانات نهایی قاطی شد و نتیجه‌ش شد افت معدل هر سال تو هر رشته. پارسال معدل رشته تجربی ۱۱.۲۳، ریاضی ۱۰.۷۹، انسانی ۸.۷۵ و معارف ۱۰.۵۶ بود. این اعداد، همون‌طور که تو نمودار می‌بینید، نسبت به سالای قبل حسابی افت کرده.
اینتین – این افت تحصیلی انقدر شدید بود که تو شهرستونا وضعیت معدل قرمز و نارنجیه و میانگین معدل بچه‌ها ۱۰ یا حتی کمتره. رضا امیدی، جامعه‌شناس، می‌گه این نقشه معدل تقریبا با نقشه فقر کشور جور درمیاد. یعنی عدالت آموزشی تو شهرای مختلف خیلی تاثیر داره. تو مدارس دولتی معدل خیلی پایین‌تر از غیرانتفاعیاست و تو شهرای بزرگ این افت بیشتر از شهرای کوچیکه. دو تا مشکل اصلی داریم:
– بچه‌ها دیگه درس خوندن و نمره خوب گرفتن براشون مهم نیست، چون فکر می‌کنن رو آینده‌شون تاثیر نداره و این باعث بی‌انگیزگی‌شونه.
– امتحانات نهایی سخت‌تر شدن، سوالا تحلیلی شدن و مهم‌تر اینکه سوالا برای همه جا یکسانه، چه مدارس دولتی و شهرای کم‌برخوردار، چه غیرانتفاعیای پرامکانات با معلم‌های حرفه‌ای.
وزارت آموزش‌وپرورش می‌گه مقایسه معدل ۱۴۰۲ با سالای قبل اشتباهه، چون روش امتحانات عوض شده. محسن زارعی، معاون وزیر، گفته امتحانات ۱۴۰۲ با هدف Acquisitions، رویکردشون فرق داشت و سوالا تحلیلی بودن، نه حفظی. هدفشون این بود که وضعیت واقعی رو نشون بدن، نه مثل قبل که فقط حفظ کردن کافی بود. حالا هم چند تا سوال سخت رو حذف کردن و نمره‌شونو بین بقیه پخش کردن، چون خیلیا از سختی سوالا شاکی بودن.
برای فهمیدن دلایل این افت، با دکتر مهدی وجدانی، استاد دانشگاه و مشاور تحصیلی، حرف زدم. ایشون گفتن:
«افت تحصیلی یعنی نظام آموزشی ما خوب کار نکرده. این یه مشکل چندوجهیه؛ نه فقط تقصیر بچه‌هاست، نه خانواده، نه مدرسه. همه اینا با همن. قبلا کنکور این افت رو پنهون می‌کرد، چون بعضیا با نمره پایین رتبه خوب میاوردن، ولی حالا درسای تخصصی هم ضعیفن و این افت خودشو نشون داده. این یه بحران خزنده‌ست که تازه معلوم شده.»
وجدانی درباره تاثیر وضع اقتصادی و نوع مدرسه گفت: «تو مناطق کم‌برخوردار معدل پایین‌تره، چون امکانات کمتره. تو مدارس غیرانتفاعی هم اوضاع بهتره، چون معلم‌ها و امکانات قوی‌تری دارن. کرونا هم بی‌تاثیر نبود، چون بچه‌ها عادت کردن بدون درس خوندن و حضور تو مدرسه زندگی کنن.»
درباره سوالای تحلیلی جدید هم گفت: «تغییر سوالا از حفظی به تحلیلی برای عدالت آموزشی خوبه، ولی نباید بچه‌ها قربانی آزمایش و خطا بشن. اگه قراره سوالا تحلیلی باشن، باید آموزش، محتوا و معلمام تحلیلی باشن. وگرنه امتحانات نهایی همون فشار کنکور رو میارن، بدون عدالت.»
وجدانی اضافه کرد: «نمی‌شه فقط با دستورالعمل تحول درست کرد. نظام آموزشی باید آماده باشه. ما باید هم تو مدرسه هم بیرونش کار کنیم. مشکلات یادگیری و روانشناختی بچه‌ها هم باید دیده بشه. خیلیا دیگه آینده‌شونو تو این نظام آموزشی نمی‌بینن. مرجعیت مدرسه داره از دست می‌ره و دوباره داره به سمت کلاسای کنکور و مدارس غیرانتفاعی می‌ره.»
منبع | تبیان
