در ادامه با هم بررسی می‌کنیم که چرا فقط پوست دست و پا در معرض طولانی مدت آب، چروکیده می‌شود و بقیه‌ی قسمت‌های پوست سالم می‌ماند؟!
اینتین – خیلی ها فکر می کنند چروک شدن پوست دست و پا در آب (مثل وقتی طولانی در وان یا استخر می مانید) به خاطر «جذب آب» و «متورم شدن» پوست است. اما تحقیقات علمی جدید (به ویژه مطالعه دانشگاه نیوکاسل ۲۰۱۳ و تأییدهای بعدی در ۲۰۲۵) نشان می دهد این پدیده کاملاً متفاوت است و حتی یک مکانیسم تکاملی هوشمند برای بقای انسان در محیط های مرطوب بوده!
دلیل واقعی چروک شدن: سیستم عصبی فعال می شود، نه جذب آب
وقتی پوست دست و پا (به ویژه انگشتان) طولانی در آب می ماند، سیستم عصبی سمپاتیک فعال می شود و عروق خونی زیر پوست را منقبض می کند. این انقباض باعث می شود پوست روی لایه های زیرین «جمع» شود و خطوط و چروک های مشخصی ایجاد گردد – شبیه آج لاستیک ماشین.
این چروک ها کاملاً هدفمند هستند:
افزایش اصطکاک پوست با سطوح خیس
گرفتن بهتر اشیاء لغزنده (مثل سنگ یا ماهی در رودخانه)
راه رفتن راحت تر روی زمین خیس بدون لیز خوردن
مطالعه معروف ۲۰۱۳ نشان داد: کسانی که انگشتان چروکیده داشتند، اشیاء خیس را ۳۰٪ سریع تر از کسانی که پوست شان صاف بود، برمی داشتند.
مثال کاربردی: دفعه بعد که بچه ها در وان طولانی ماندند و پوست شان چروک شد، به شان بگویید: «بدن تون داره آماده می شه مثل اجداد غارنشین، روی سنگ های خیس بهتر بدوه!» – هم علمی است، هم خنده دار.
چرا فقط دست و پا چروک می شوند، نه بقیه بدن؟
چون فقط کف دست و پا عصب سمپاتیک غنی دارند و پوست ضخیم تری با لایه شاخی بیشتر. در جاهای دیگر بدن، این واکنش وجود ندارد.
مثال کاربردی: اگر می خواهید چروک شدن را سریع تر ببینید، دست ها را ۱۰ دقیقه در آب گرم (۴۰ درجه) بگذارید – چروک ها در ۵ دقیقه ظاهر می شوند، در آب سرد دیرتر.
آیا چروک شدن پوست نشانه کم آبی است؟ خیر!
خیلی ها فکر می کنند یعنی پوست آب جذب کرده و متورم شده – اما آزمایش ها نشان داد حتی اگر عصب های دست قطع باشد، چروک ایجاد نمی شود! یعنی این واکنش عصبی است، نه جذب آب.
مثال کاربردی: اگر پوست دست تان در آب طولانی ماند و چروک شد، نگران «خشک شدن» نباشید – فقط بدن تان دارد «آج لاستیک» می سازد تا لیز نخورید!
چرا پوست دست و پا در آب چروکیده می شود؟ دلیلی جالب و مفیدچطور از چروک شدن زیاد جلوگیری کنیم؟ (اگر آزارتان می دهد)
آب خیلی گرم نباشد (زیر ۳۷ درجه).
بعد از استخر، دست ها را با روغن نارگیل یا وازلین چرب کنید.
از دستکش در آب طولانی استفاده کنید.
مثال کاربردی: بعد از شستن ظرف های زیاد، دست ها را با کرم مرطوب کننده حاوی اوره ماساژ دهید – چروک ها سریع تر صاف می شوند و پوست نرم می ماند.
نتیجه گیری
چروک شدن پوست دست و پا در آب، نه نشانه جذب آب، بلکه یک شاهکار تکاملی است که اجداد ما را روی سنگ های خیس و لغزنده نجات می داده. دفعه بعد که دیدید انگشتان تان مثل کشمش شد، لبخند بزنید و بگویید: «بدنم هنوز آماده شکار در بارون جنگله!»
منبع | دلگرم
