ارتباط درست بین والدین و نوجوونا خیلی مهمه، چون این دوره از زندگی پر از چالش و حساسیتای خاص خودشه. اگه بتونید یه ارتباط صمیمی و مؤثر بسازید، بهتر میتونید نیازها، حسا و دغدغههای نوجوونتونو بفهمید و حمایتش کنید. اینجوری اعتماد به نفسش میره بالا، رفتارای پرخطرش کمتر میشه و رابطه خانوادگیتون محکمتر میشه. در نهایت، این همراهی به نوجوون کمک میکنه برای ورود به دنیای بزرگسالی آماده بشه.
اینتین – «مامان، مامان! بالاخره تو ست آخر بازی، امیر رو بردم! نمیدونی چه کیفی داد! آخه امیر خیلی به خودش مغروره، ولی خدایی بازیش خوبه… میای بهت نشون بدم بازی چجوریه؟ … میگه یه بارم تونسته باباشو ببره! فکر کنم چون تو خونشون کلی باهاش بازی میکنن، بازیش انقدر قویه. ولی تو خونه ما هیچکس باهام بازی نمیکنه… بیا دیگه مامان، ببین!»
«وای، چقدر حرف میزنی! از وقتی اومدی، یهریز ور میزنی. از صبح دارم کار میکنم، حسابی خستم. حوصله این بازیای تو رو ندارم. توام بهجای این کارا برو درستو بخون. بذار منم کارمو بکنم. حالا برو باباتو صدا کن، بگو ناهار حاضره.»
نوجوانی دوره حساسیه و خیلی وقتا والدین نمیدونن چطور باید به بچههاشون توجه کنن. بعضی والدین فکر میکنن چون بچهشون دیگه بزرگ شده، نیازی به محبت و توجه بیشتر نداره. ولی حقیقت اینه که بچهها تو هر سنی به محبت و توجه والدین نیاز دارن، فقط نوعش فرق میکنه. گاهی هم بیتوجهی والدین باعث میشه رابطه درست شکل نگیره و یه شکاف بزرگ بینشون بیفته که پر کردنش کار سادهای نیست. برای همین با دکتر نوید نوری، روانشناس و مشاور، گپ زدم تا چند تا نکته باحال براتون بگم.
به علایق نوجوون توجه کن
بعضی وقتا والدین فقط به کارایی که خودشون دوست دارن، از نوجووناشون توجه نشون میدن. وقتی نوجوون از تجربهها، ایدهها یا علایقش حرف میزنه، خیلی والدین حوصله ندارن گوش بدن، چون فکر میکنن بچهشون منطقی انتخاب نمیکنه. ولی یکی از بهترین کارا برای نزدیک شدن به نوجوون اینه که به علایقش، احساساتش و نظراش کنجکاوی و اشتیاق نشون بدید. بهجای دستور دادن یا نصیحت کردن، تجربههاتونو باهاش به اشتراک بذارید و اگه چیزی که میگه باب میلتون نیست، تحقیرش نکنید. حتی اگه تو جمع داره از یه چیزی حرف میزنه که به نظرتون بیربطه، سرزنشش نکنید.
نوجوونو قضاوت نکن
والدین گاهی ناخودآگاه سوالا و کنجکاویای نوجوونو قضاوت میکنن یا نظرای خاص خودشونو بهش تحمیل میکنن. این کار باعث میشه نوجوون دیگه دلش نخواد مسائلشو باهاتون در میون بذاره و فاصلهتون بیشتر بشه. ولی اگه ببینه سرزنشش نمیکنید و بهجای اون تصمیم نمیگیرید، راحتتر حرف دلشو میزنه. پس سعی کنید فضایی بسازید که نوجوون حس کنه میتونه باهاتون راحت باشه، بدون اینکه نگران قضاوت بشه. یادتون باشه لازم نیست نوجوون همیشه همونجوری که شما میخواید رفتار کنه تا تشویقش کنید.
نوجوونو به حال خودش رها نکن
خیلی از والدین تو دوره حساس نوجوانی، مسئولیت آموزش بچهشونو به بقیه میسپارن. لازم نیست شما خودتون تو همهچیز متخصص باشید، مثلا معلم یا مربی ورزش درجهیک. خود نوجوونم دوست داره مهارتای خاصو از کسایی غیر از شما یاد بگیره. ولی چیزی که مهمه اینه که تو مسیر یادگیری، یکی کنارش باشه و کی بهتر از شما؟ همراهی همیشگی والدین باعث میشه رابطه عاطفی بینتون قویتر بشه و این یکی از رمزای ارتباط خوب با نوجوونه.
حواستون به تناقضای رفتاری باشه
نوجوونا گاهی با رفتارای والدینشون گیج میشن. یه وقتایی که میخوان خودشون تصمیم بگیرن یا کارای شخصیشونو انجام بدن، والدین بهشون میگن «تو هنوز بچهای!» ولی وقتی نوبت به محبت کردن میرسه، میگن «دیگه بزرگ شدی!» این تناقضا نوجوونو سردرگم میکنه. یادتون باشه همهمون همیشه به محبت نیاز داریم. این کار باعث میشه فضای خونه پر از حس امنیت و اطمینان بشه و اعتماد به نفس و عزت نفس نوجوونم بره بالا. اینجوری میفهمه که هنوزم دوستش دارید.
محبت رو به سبک نوجوون نشون بدید
از همون دو سال و نیمگی، بچهها با محدودیتایی که والدین میذارن، گاهی حس میکنن «من خوب نیستم». این حس میتونه تو نوجوانی اعتماد به نفسشونو کم کنه. خیلیا برای گرفتن تأیید بقیه، همش دنبال برآورده کردن خواستههای دیگرانن یا زیادی انعطاف نشون میدن. برای همین، ابراز محبت به موقع و درست خیلی مهمه. حس خوب نوجوون به خودش، اول از همه از تأیید شما میاد یا از حس خوبی که به ظاهرش داره.
هر نوجوونی یه جور محبت لازم داره. مثلا با توجه به جنسیت، تربیت یا چیزای دیگه، نیازاش فرق میکنه. تو نوجوانی، میزان محبت عوض نمیشه، فقط مدلش فرق میکنه. باید ببینید نوجوونتون چه نوع محبتی دوست داره. اگه گاهی از محبت شما استقبال نکرد، ناراحت نشید. شاید هنوز مدل درست ابراز محبت بهشو پیدا نکردید. گاهی یه تأیید ساده تو جمع میتونه بهش حس ارزشمندی بده.
بهجای کنار هم بودن، با هم باشید
مهم نیست که نوجوون فقط تو خونه کنار شما باشه؛ مهم اینه که واقعا باهم باشید. باید زمانی رو بذارید که با هم گپ بزنید و به هم توجه کنید. علایق مشترکتونو پیدا کنید تا از وقت باهم بودن لذت ببرید. مثلا اگه به آشپزی علاقه داره، بذارید تو کارای خونه کمک کنه. اگه بازی کامپیوتری دوست داره، یه کم باهاش بازی کنید، حتی اگه لازم شد، ازش یه چیزایی یاد بگیرید!
یه راه خوب دیگه اینه که قبل از خواب، چند دقیقه کنارش بشینید و تو یه فضای صمیمی درباره اتفاقای روز باهاش حرف بزنید. یا یه وقتایی موبایل و تلویزیونو خاموش کنید و با همه خانواده دور هم ناهار یا شام بخورید. اینجور کارا حسابی رابطهتونو گرمتر میکنه.
منبع | موفقیت