در ۲۶ نوامبر ۱۸۴۴ (۵ آذر ۱۲۲۳)، دو تیم شطرنج از واشنگتن و بالتیمور با فاصله ۶۰ کیلومتر و از طریق تلگراف تازهساختهشده به مصاف هم رفتند.
اینتین – هر تیم سه عضو مشاور داشت که حرکات را روی خط تلگراف منتقل میکردند. بازی با حرکت سرباز در مرکز توسط تیم واشنگتن آغاز شد و تیم بالتیمور همان حرکت را تکرار کرد. این روش امکان برگزاری یک مسابقه کامل بدون حضور فیزیکی بازیکنان را برای اولین بار مطرح ساخت.
برای سازماندهی این رقابت، آلفرد ویل (Alfred Vail) و هنری راجرز (Henry Rogers) سیستمی طراحی کردند که به هر یک از ۶۴ خانه صفحه شطرنج شمارهای اختصاص میداد. این روش یادداشتبرداری سنتی را به کدهای عددی تبدیل میکرد و انتقال حرکات را سادهتر میساخت. بهعنوان نمونه، حرکت «سرباز به خانه چهار وزیر» به «۱۱ به ۲۷» تبدیل میشد. این سیستم تمام حرکات را با دقت ثبت میکرد و حتی اصلاحات را در همان لحظه اعمال مینمود و به همین دلیل توانست نظم و شفافیت بیشتری به روند بازی بدهد.
اگرچه تمامی سوابق موجود نیست، اما برخی منابع گزارش دادهاند که ۶۸۶ حرکت بدون وقفه انجام شد؛ عددی که نشاندهنده پیچیدگی و طولانی بودن این رقابت است. گاهی تماشاگران روند بازی را مشاهده و اپراتورها تعداد افراد حاضر را ثبت میکردند، که خود نشاندهنده جذابیت این تجربه برای عموم مردم بود. تلگراف در آن زمان از یک باتری، یک کلید و یک آهنربا تشکیل شده بود. با وجود سادگی ظاهری، سیگنالها در فاصله طولانی ضعیف و یا گاهی اوقات سیمها قطع میگردیدند و تجهیزات اولیه اغلب دچار مشکل میشدند؛ بنابراین نیاز به نظارت دائمی برای دریافت دقیق پیامها وجود داشت و همین امر اهمیت نقش اپراتورها را دوچندان میکرد.
خط تلگراف بالتیمور–واشنگتن در کنار مسیر راهآهن کشیده شده بود و سیمهای مسی عایقشده هوایی جایگزین تلاشهای ناموفق دفن سیمها در زیر زمین شدند. با وجود تأمین بودجه اولیه توسط کنگره، استفاده روزمره از این خط محدود بود و بیشتر فعالیتها به نمایشهای عمومی و آزمایشهای کنجکاویمحور اختصاص داشت. این محدودیتها نشان میدهد که تلگراف در آغاز بیشتر جنبه نمایشی و آزمایشی داشت تا کاربردی روزمره.
این تجربه الهامبخش رقابتهای مشابه در خارج از آمریکا از جمله مسابقه بین لندن و گاسپورت در سال ۱۸۴۵ (۱۲۲۴) شد. سالها بعد، استاد بزرگ آمریکایی، بابی فیشر (Bobby Fischer)، در سال ۱۹۶۵ حرکات خود را از نیویورک به هاوانا از طریق تلکس ارسال کرد. همچنین در یک بازی تبلیغاتی در سال ۱۹۹۹، استاد بزرگ روسی گری کاسپاروف (Garry Kasparov) بهصورت آنلاین مقابل چشمان همه حاضران بازی کرد. این نمونهها نشان میدهد که شطرنج همواره یکی از نخستین گزینهها برای آزمودن ظرفیتهای فناوریهای ارتباطی بوده است.
امروزه اینترنت شطرنج از راه دور را به سطحی شگفتانگیز رسانده است؛ بهگونهای که وبسایت chess.com روزانه تا ۲۰ میلیون بازی میزبانی میکند و گاهی ظرفیت سرورها تحت فشار قرار میگیرد. شطرنج بهطور ویژه با فناوریهای ارتباطی سازگار است، زیرا حرکات آن بهصورت اطلاعات دقیق و مختصر قابل انتقال هستند و همین ویژگی باعث شده این بازی بیش از هر زمان دیگری جهانی شود.
منبع | دیجینوی
