با تاریخ و جدول زمان بارش شهابی جبّاری در مهر ۱۴۰۴ در شهرهای مختلف ایران تو این مطلب همراهمون باشین.
اینتین – دوستای نجومی و علاقه‌مندای آسمون شب، آماده باشید! یکی از قشنگ‌ترین پدیده‌های نجومی سال، یعنی بارش شهابی جبّاری (Orionids) داره میاد و قرارِ در شب سه‌شنبه ۲۹ مهر و بامداد چهارشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۴، آسمون ایران رو پر از شهاب‌های درخشان و ردهای نورانی کنه. این شهاب‌ها با سرعت حدود ۶۶ کیلومتر بر ثانیه وارد جو زمین می‌شن و لحظاتی فوق‌العاده رویایی خلق می‌کنن.
بارش شهابی جبّاری چیه؟
این بارش نتیجه عبور زمین از میان ذرات به‌جا مونده از دنباله‌دار هالیه. وقتی این ذرات وارد جو زمین می‌شن، می‌سوزن و خط‌های نورانی کوتاه ولی جذاب روی آسمون می‌کشن. هر سال در مهر و آبان اوج می‌گیره و یکی از دو بارش معروف مرتبط با دنباله‌دار هالی محسوب می‌شه (بارش دیگه‌اش تو بهار هست).
چند نکته کلیدی:
-
سرعت شهاب‌ها: حدود ۶۶ کیلومتر بر ثانیه
-
تعداد شهاب‌ها در اوج: ۲۰ تا ۳۰ شهاب در ساعت
-
منشأ: ذرات دنباله‌دار هالی
-
دوره بازگشت هالی: هر ۷۶ سال (آخرین بار ۱۳۶۴، بعدی ۱۴۴۰)
این شهاب‌ها به خاطر سرعت و ردهای نورانی طولانی، برای رصد و عکاسی فوق‌العاده‌ان.
بهترین زمان و مکان برای رصد
علیرضا عتیقی، رئیس انجمن نجوم آماتوری ایران، می‌گه برای دیدن این بارش نیازی به تلسکوپ نیست! کافیه برید یه جای تاریک، دور از چراغ و نور شهر.
-
زمان اوج: از غروب ۲۹ مهر تا طلوع ۳۰ مهر
-
مکان پیشنهادی: مناطق کویری، حاشیه شهرها، ارتفاعات کم‌نور، یا پارک‌های باز
-
نکته مهم: بعد از ۱۰–۱۵ دقیقه که چشمتون به تاریکی عادت کنه، شهاب‌ها واضح‌تر دیده می‌شن.
جدول زمان‌بندی رصد در بعضی شهرها
| شهر | ساعت شروع رصد | ساعت اوج شهاب‌ها | مکان پیشنهادی رصد |
|---|---|---|---|
| تهران | ۲۲:۳۰ | ۰۰:۳۰ | کوه‌های شمال تهران، حاشیه شهر |
| اصفهان | ۲۲:۱۵ | ۰۰:۱۵ | کنار زاینده‌رود، حومه شهر |
| شیراز | ۲۲:۴۵ | ۰۰:۴۵ | ارتفاعات کم‌نور، حومه شهر |
| مشهد | ۲۲:۰۰ | ۰۰:۰۰ | پارک‌های باز، مناطق دور از شهر |
| تبریز | ۲۱:۵۵ | ۲۳:۵۵ | کوهستان‌های اطراف، حاشیه شهر |
نکات برای رصد و عکاسی
-
لباس گرم و پتو فراموش نشه، شب‌های پاییزی سردن!
-
حداقل ۲۰–۳۰ دقیقه صبر کنید تا شهاب‌ها ظاهر بشن.
-
برای عکس گرفتن: دوربین DSLR یا بدون آینه با لنز واید و سه‌پایه، ISO 1600-3200، سرعت شاتر ۱۰–۲۰ ثانیه، دیافراگم f/2.8–f/4.
-
از نور شهر دور بمونید تا شهاب‌ها بهتر دیده و ثبت شن.
-
زیرانداز یا صندلی تاشو برای راحتی مفیده.
چرا بارش جبّاری مهمه؟
این بارش فقط زیبا نیست، کلی نکته علمی و فرهنگی هم داره:
-
شناخت دنباله‌دارها و اجرام کوچیک منظومه شمسی
-
تجربه‌ای همگانی و جذاب برای همه سنین
-
فرصت عکاسی نجومی و ثبت ردهای نورانی
-
ارتباط تاریخی با دنباله‌دار هالی که قرن‌ها منجمان رو شگفت‌زده کرده
دعوت به آسمان‌نگری
پس اگه دنبال یه شب پرستاره و لحظاتی فراموش‌نشدنی هستید، از شهر فاصله بگیرید، برید طبیعت، زیر آسمون صاف و تاریک، و رقص نور شهاب‌ها رو تماشا کنید. این تجربه نه فقط برای علاقه‌مندان نجوم، بلکه برای هر کسی که دنبال آرامش و زیبایی در دل شب هست، فوق‌العاده‌ست.
