نقد علی جانباز بر فیلم سینمایی باغ کیانوش را در این مطلب می خوانید.
اینتین – علی جانباز به بهانه روز نوجوان درباره فیلم سینمایی باغ کیانوش نوشت: باغ کیانوش فانتزیترین فیلم نوجوان تاریخ سینمای ایران است. ما حتی در فیلمهایی شبیه به بچههای آسمان، آواز گنجشکها، یدو، منطقهٔ پرواز ممنوع و… هم با سینمای رئالی مواجهیم که سوژه در آن نوجوان است، ولی جهان فیلم از حیث موقعیت، قاببندی، تدوین و حتی ریتم داستانی با فیلم بزرگسال فرقی ندارد. در باغ کیانوش اما با جهان فانتزی و خوشریتمی مواجهیم که ما آدمبزرگها را هم به یاد خاطرات نوجوانیمان میاندازد.
باغ کیانوش مصداق درخشانی برای توجه به سینمای اقتباسی و نگاه به گنجینهٔ اثربخش ادبیات کودک و نوجوان در ایران است. دهها نشر برتر همچون کانون، قدیانی، افق، طلایی و ظرفیت خوب نویسندگان این عرصه امروزه نیازمند اتصال به دنیای فراکتاب هستند. این نه تنها میتواند جریان نشر کودک و نوجوان را به قوت خود برگرداند، بلکه میتواند مشوقی برای نویسندگان جوان باشد که بتوانند با نگارش جهانداستانهای جذاب، آغازگر مسیری جدید در پیوند سینما و ادبیات باشند.
مخاطب باغ کیانوش میتواند سینمای ایران را زنده کند، سینمایی که مدتیست پردهٔ نقرهایاش با دهها فیلم زرد یا سیاه، از کثرت ابتذال، کدر شده. میتواند با شبکهای از مخاطب جدید که اتفاقاً به دنبال جدیت، هیجان و حرف تازه است خود را بازساماندهی کند. میتواند سالنهای خالی از تماشگر را با ترکیب تازه و جدید تکمیل و بازآرایی کند.
ژانر فانتزی که باغ کیانوش با قدرت جلوههای ویژه و انیمیشن، مکرر به آن گریز میزند، ژانری برای انتقال مفاهیم تاریخی، هویتی و فرهنگی است. استقبال از این فیلم میتواند تلاشی باشد برای قویشدن این ژانر تازه در سینمایی که میخواهد زیر ۱۸ سالهها را با خود همراه کند.
باغ کیانوش فرصت تازهای برای گفتگو با نوجوانان دربارهٔ ایران، مقاومت و شجاعت است. هرکس درمورد مسائل روزانه جنگ شکلگرفته میخواهد حرفی بزند، به این فیلم نگاه کند! فیلمی که میتواند فرصتی مؤثر، دور از شعارزدگی و پرداخت مستقیم و خشک و روزنهٔ گفتگویی با نسل دهههشتادی و نودی باشد.
باغ کیانوش علیه سینمای +۱۸ سال است؛ سینمایی که سال ها حق بچهها را خورده. از مهمترین تفریحات نسل ما سینما رفتن با دوستان و خانواده بود، سینمایی که در آن مجیدی، کیارستمی، طهماسب و دیگر کارگردان نامآشنا برای نوجوانان و کودکان فیلم میساختند و خوب هم میساختند، اما در این یک دههٔ گذشته جریان سینمای ایران درهای خود را به روی مخاطب زیر ۱۸ سال بسته و این فرصت بالقوه را به فراموشی سپرده است.
باغ کیانوش اگر موفق شود، میتواند روند شکست فیلمهای نوجوان را پایان دهد، نزدیک به یک دهه است که فیلم نوجوان در ایران محکوم به شکست است؛ از یدو که مجبور به پخش تلوزیونی شد، تا خورشید مجیدی و حتی فیلم های اخیر سیدجواد هاشمی که نتوانستند تاثیری جدی در فروش سینمای کشور بگذارند. این مسئله به این معنا نیست که محتوا ضعیف شده، بلکه اتفاقا تلاشی برآن شده که با بیتوجهی به نظام ردهبندی، ذائقهٔ نوجوان را تغییر داده و او را از محصول مناسب دورهٔ سنی خود دور کند! باغ کیانوش فرصتی است تا نسل تازهای از کارگردانهای دهههفتادی بتوانند برای نسلی که زبانی برای حرف زدن با آن نداریم فیلم بسازند! محصولی که از باغ «کشاورز» جمع میکنیم، میتواند بذر آیندهٔ سینمایی تازه با فرمی پویا باشد. خانوادگی به سینما رفتن در باغ کیانوش با بچه ها هم فال است و هم تماشا! شاید باید گفت که این فیلم نه تنها برای هشتادی و نودیها بلکه برای دههشصتیها هم هست، جهان دههشصتیِ عشق موزی که در فیلم ساخته شده، توانسته در عین فانتزیهای جذاب امروزی برای والدین هم نوستالژیک باشد. خلاصه یک فرصت خوب برای خانوادگی به سینما رفتن اینجاست. از دستش ندهید!