دوستی یکی از مهم‌ترین بخش‌های زندگی نوجوانان است، اما همه دوستان مفید و مثبت نیستند. روابط سمی می‌توانند به سلامت جسمی، روحی و تحصیلی آسیب بزنند. در این مطلب، با ۱۰ روش کاربردی برای شناسایی و دور کردن دوستان ناباب آشنا شوید و جای آن‌ها را با روابط سالم و مثبت پر کنید.
اینتین – دوستی، یکی از بخش‌های مهم در زندگی هر نوجوان به شمار می‌رود. دوستان خوب، منبع بزرگی از حمایت عاطفی هستند و می‌توانند به رشد و توسعه هویت فردی کمک کنند. اما آیا تاکنون در یک رابطه دوستانه سمی بوده‌اید؟ چنین رابطه‌ای، نه‌تنها هیچ مزیتی ندارد، بلکه می‌تواند آثار منفی جبران‌ناپذیری هم به وجود بیاورد. یک دوست سمی و ناباب، می‌تواند به سلامت جسمی و روحی آسیب بزند و منجر به افت عملکرد تحصیلی و اجتماعی شود. برای دوری از چنین مشکلاتی، ضروری است که ویژگی‌های دوست سمی را شناسایی کرده و دور کردن دوست ناباب را با ده روش اصولی یاد بگیرید.
ویژگی‌های دوست ناباب
به‌عنوان یک نوجوان، بسیار مهم است که ویژگی‌های دوست ناباب را بشناسید. آگاهی کامل از این ویژگی‌ها به شما کمک می‌کند تا فوراً افراد سمی را شناسایی کرده و قبل از ایجاد آسیب‌های جدی، آن‌ها را از خودتان دور کنید.
خودخواهی
شاید یکی از مهم‌ترین نشانه‌های یک دوست ناباب و سمی، خودخواهی او باشد. چنین دوستی، فقط زمانی که خودش بخواهد با شما معاشرت می‌کند و هر زمان که شما لازمش دارید، غیب می‌شود. دوست خودخواه، هیچ‌گونه مصالحه یا فداکاری در رابطه نخواهد داشت. دوست ناباب، به فکر موفق شدن شما نیست و با خودخواهی کامل، تنها به موفقیت‌های خودش فکر می‌کند. این فرد، با شما در حال رقابت است و به‌جای خوشحالی از موفقیت‌های شما، تلاش می‌کند که جایگاه شما را بی‌ارزش جلوه دهد.
غیرقابل‌اعتماد بودن
دوست بد، قابل‌اعتماد نیست. شما نمی‌توانید با خیال راحت مسائل شخصی خود را با او به اشتراک بگذارید. در زمان ارتباط با او، احساس بی‌توجهی و عدم حمایت می‌کنید. چنین دوستی، بر سر قول‌هایش نمی‌ماند و زیر حرف‌ها و برنامه‌ها می‌زند. نداشتن صداقت و حرف‌زدن پشت سر شما نیز از دیگر ویژگی‌های دوست سمی و بد به شمار می‌روند.
قضاوت‌گری و بی‌احترامی
دوست خوب، حمایتگر است و از شما در مسیر رسیدن به آرزوها و اهدافتان حمایت می‌کند. در مقابل، دوست ناباب این ویژگی را ندارد. چنین دوستی، احساس حقارت را در شما به وجود می‌آورد و تلاش می‌کند جایگاه شما را پایین‌تر جلوه دهد. انتقادها و حرف‌های نادرست دوست ناباب، باعث می‌شوند شما احساس بدی نسبت به خودتان داشته باشید. چنین فردی، معمولاً به مرزهای شما احترام نمی‌گذارد و با حرف‌ها و رفتارهای نامناسب، احساس بی‌احترامی و ناراحتی را به شما القا خواهد کرد. خوشبختانه با راهکارهای دور کردن دوست ناباب، می‌توانید از تمامی این احساسات منفی خلاص شوید.
منفی‌نگری
معمولاً پس از وقت‌گذرانی با دوستان بد، احساس خستگی و فرسودگی می‌کنید. دلیل این موضوع، منفی‌نگری و غرغرو بودن این افراد است. دوست ناباب، نگرش‌های منفی دارد و دائماً در حال شکایت از همه چیز است. این دوست، استرس‌های غیرضروری خود را در حضور شما تخلیه کرده و حفظ انرژی مثبت را دشوار می‌کند.
روش‌های دور کردن دوست ناباب
پس از شناخت کامل ویژگی‌های دوست ناباب، باید برای اتمام رابطه با چنین فردی اقدام کنید. پایان‌دادن به یک دوستی، ممکن است در ابتدا دشوار به نظر برسد. اما فراموش نکنید که سلامتی جسمی و روحی شما همواره در اولویت است. باید اطرافتان را از کسانی پر کنید که به حفظ این سلامتی و رشد و پیشرفت شما کمک می‌کنند. پس از حذف دوستان ناباب با استفاده از روش‌های کاربردی که در ادامه شرح می‌دهیم، می‌توانید دوستان سالمی پیدا کنید. دوستان سالم و واقعی، حس محبوبیت، ارزش و احترام را به شما القا می‌کنند و سطح زندگی شما را بالاتر می‌برند.
تعیین مرزهای درست
شاید اولین و بهترین راه برای دوری از دوستان نامناسب، تعیین دقیق مرزها در دوستی باشد. شما باید مرزهای مشخصی در روابط دوستانه خود داشته باشید و به‌محض مشاهده‌کردن چراغ‌های خطر، رابطه خود را با فرد قطع کنید.
هر فرد باید مرزهای به‌خصوص خود را داشته باشد. به طور مثال، ممکن است خط‌قرمز شما داشتن رفتارهای نامناسبی مثل مصرف مواد مخدر، مشروبات الکلی و یا درگیری‌های فیزیکی باشد. وقت‌گذرانی‌های بی‌هدف و بی‌برنامه، بی‌تعهدی نسبت به درس و تحصیل، بی‌احترامی به ارزش‌های شما و عدم توجه به نیازها و احساساتتان از دیگر خطوط قرمزی هستند که به شما هشدار می‌دهند. این مرزها به شما کمک می‌کنند گرفتار دوستان ناباب نشوید و در صورت مواجه با آن‌ها، سریعاً به رابطه خود پایان دهید و راهکارهای دور کردن دوست ناباب را اجرا کنید.
ارزیابی دقیق روابط، از راهکارهای دور کردن دوست ناباب
حالا که مرزهای خود را به طور دقیق مشخص کرده‌اید و ویژگی‌های یک دوست نامناسب را می‌شناسید، وقت ارزیابی رابطه‌های دوستانه فرارسیده است. توجه کنید که آیا دوستان شما، ویژگی‌های ذکرشده را دارند؟ اگر رفتارهای نامناسب آن‌ها به طور مداوم تکرار می‌شود، احتمالاً زمان آن رسیده که رابطه خود را به پایان برسانید. همچنین اگر تعداد دوستان ناباب در اطراف شما زیاد است، بهتر است با بررسی بیشتر، از خود بپرسید که چرا جذب چنین افرادی می‌شوید و راهکارهای بعدی را هم دنبال کنید.
اعتماد به غرایز و نترسیدن از رهاکردن
اگر به این نتیجه رسیدید که دوستی شما ناسالم است، به احساسات خودتان اعتماد کنید. گاهی اوقات، علی‌رغم همه تلاش‌های ما، یک دوستی به نتیجه نمی‌رسد و ما را آزار می‌دهد. در این زمان‌ها، از رهاکردن نترسید و بدانید که همواره خودتان در اولویت هستید. با رهاکردن افراد ناسالم، می‌توانید احساسات مثبت و خوب بیشتری را تجربه کنید و با افرادی ارتباط داشته باشید که عمیقاً شما را خوشحال می‌کنند.
رفتار صادقانه و قاطعانه، از روش‌های دور کردن دوست ناباب
قبل از رهاکردن، به‌خوبی فکر کنید. بعد از ارزیابی دقیق وضعیت و شرایط، ببینید که بهتر است به یکباره رابطه را قطع کنید و یا باید کم‌کم این کار را انجام دهید. درهرصورت، بعد از قطع کامل ارتباط به صورت صریح و صادقانه، بهتر است دیگر به تماس‌ها و پیام‌های دوستان سمی پاسخ ندهید، آن‌ها را در شبکه‌های اجتماعی دنبال نکنید و تاحدامکان در فضاهای مشترک حضور نداشته باشید.
تقویت رابطه با والدین و دوستان سالم
ضروری است که بعد از دور کردن دوست ناباب و اتمام رابطه با دوستان سمی، دوست و هم صحبت جایگزینی پیدا کنید. شما می‌توانید رابطه‌ای صمیمی با والدین خود داشته باشید و دوستان خوبی پیدا کنید. رابطه‌های سالم و مثبت به کاهش مشکلات و دغدغه شما و داشتن حس و حال بهتر کمک می‌کنند.
افزایش فعالیت‌های مثبت
به جز پیداکردن دوستان خوب و هم صحبتی با والدین، بهتر است فعالیت‌های دیگری هم داشته باشید تا احساس تنهایی نکنید. می‌توانید حتی کارهای ساده‌ای مثل تماشای فیلم را انجام دهید. شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و مثبت مثل کلاس‌های ورزشی، هنری و علمی هم خوب است. با این کلاس‌ها می‌توانید مهارت‌ها و علایق خودتان را تقویت کنید. این کارها، شما را در محیط‌های جدید و سالم قرار می‌دهند و شانس آشنایی با دوستان مثبت را بیشتر می‌کنند.
کمک‌گرفتن از مشاور و روان‌شناس برای دور کردن دوست ناباب
در صورت نیاز، می‌توانید با متخصص و مشاور نیز مشورت کنید. روان‌شناس به شما کمک می‌کند تا خود را بهتر بشناسید و درک بهتری از روابط خود پیدا کنید. متخصص به شما در زمینه مقابله با چالش‌های دوستی، درک علت‌های جذب‌شدن به دوستان ناباب و چگونگی برقراری روابط سالم‌تر کمک شایانی می‌کند.
افزایش خودشناسی و اعتمادبهنفس
تقویت خودشناسی و اعتمادبهنفس، به شما کمک می‌کند تا در خصوص روابط دوستانه و اجتماعی تصمیمات بهتری بگیرید و در برابر فشارهای منفی به‌خوبی مقاومت کنید. برای افزایش اعتمادبهنفس، باید در ابتدا نقاط قوت و ضعف خود را به‌خوبی بشناسید. برای تقویت خودشناسی، می‌توانید در دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی مرتبط شرکت کرده یا از منابع الهام‌بخش مثل کتاب و پادکست استفاده کنید. تجربه‌کردن فعالیت‌های جدید هم یکی از بهترین راهکارها برای خودشناسی به شمار می‌رود. به‌خاطر داشته باشید که دور کردن دوست ناباب، تنها با افزایش خودآگاهی و اعتمادبهنفس امکان‌پذیر است.
پذیرش مسئولیت‌های فردی
زمانی که به اوج اعتمادبهنفس و خودآگاهی برسید، متوجه خواهید شد که شما مسئولیت تمام تصمیمات خود را بر عهده دارید. درک این موضوع به شما کمک می‌کند که به‌راحتی تحت تاثیر رفتارهای نادرست دیگران و یا فشار رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی قرار نگیرید. با پذیرش کامل مسئولیت‌های فردی، منابع منفی که شما را به سمت دوستی ناسالم می‌کشانند، حذف می‌کنید و در روابط سمی باقی نخواهید ماند.
یادگیری مهارت‌های اجتماعی برای دور کردن دوست ناباب
یکی از مهم‌ترین کارهایی که برای دوری از دوست ناباب و برقراری ارتباط با افراد سالم می‌توانید انجام دهید، یادگیری مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی است. در ابتدا باید مهارت شناخت ارزش‌های فردی را داشته باشید. با شناخت ارزش‌های فردی که می‌تواند احترام، صداقت و حتی علایق مشترک را در بر بگیرد، راحت‌تر دوستان مناسبی برای خود پیدا می‌کنید.
با یادگیری مهارت‌های ارتباطی مثل توانایی ابراز احساسات و نیازها، تقویت مهارت‌های اجتماعی مثل مهارت گوش‌دادن فعال و حل مشکلات با رویکرد سازنده و همچنین مهارت گفتگو و حل تعارض، می‌توانید ارتباط قوی و مثبتی با افراد سالم داشته باشید و در روابط سمی و ناباب گرفتار نشوید.
جمع‌بندی
داشتن روابط دوستانه، یکی از جنبه‌ها و ابعاد مهم زندگی شما نوجوانان است. دوستان در شرایط سخت به شما یاری می‌رسانند و می‌توانند در پیچ‌وخم زندگی، همراه و حامی باشند. بااین‌حال، تمامی روابط دوستانه چنین فوایدی ندارند و برخی از آن‌ها، آثار منفی زیادی هم به وجود می‌آورند؛ بنابراین ضروری است که ویژگی‌های یک دوست ناباب را بشناسید و از راهکارهای ذکرشده برای دور کردن دوست ناباب استفاده کنید تا دچار مشکلات جدی نشوید.
منبع | نوجوان ها
