با معنی و داستان ضرب المثل «کار کردن خر و خوردن یابو» تو این مطلب همراهمون باشین.
اینتین – درباره ضرب المثل «کار کردن خر و خوردن یابو» تو ادامه مطلب بیشتر بخونین:
کار کردن خر و خوردن یابو
ضربالمثل «کار کردن خر و خوردن یابو» به این معنی است که شخصی زحمت و تلاش زیادی میکشد، اما دیگری (که ممکن است تنبل یا قدرنشناس باشد) از نتیجه زحمات او بهرهمند میشود و مزد آن را میخورد؛ یعنی عرق جبین یک نفر، نوش جان شخص دیگر میشود و این وضعیت ناعادلانه، از مصداقهای تنبلی و استثمار است.
کار کردن خر:
اشاره به زحمت کشیدن و بار بردن است.
خوردن یابو:
اشاره به تنبل بودن و مفتخوری است (یابو به جای الاغ برای کار کردن، از آن تغذیه میکند).
کاربرد:
وقتی کسی با وجود تلاش فراوان، هیچ سودی نمیبرد و دیگری از زحماتش استفاده میکند، این ضربالمثل به کار میرود تا این بیعدالتی را بیان کند.
انشای این ضرب المثل
ضربالمثلهای فارسی مانند گنجینهای از حکمتهای قدیمی هستند که در قالب کلمات ساده، درسهای بزرگی از زندگی میدهند. یکی از این ضربالمثلها «کار کردن خر و خوردن یابو» است. این مثل به این معناست که یک نفر زحمت و تلاش زیاد میکشد، اما نتیجه و سود آن کار به دست شخص دیگری میرسد. خر که حیوانی سختکوش و باربر است، تمام روز کار میکند و بار سنگین میکشد، اما یابو (که نوعی الاغ یا اسب کوچک است) بدون زحمت، علف خوب یا جو میخورد. این تصویر ساده، نمادی از بیعدالتی در تقسیم کار و پاداش است.
در زندگی روزمره، این ضربالمثل را خیلی میشنویم. مثلاً تصور کنید در یک خانواده، یکی از فرزندان یا والدین از صبح تا شب کار میکند، خانه را تمیز میکند، غذا میپزد و امور را اداره میکند، اما دیگری که کمتر زحمت میکشد، از همه امکانات و راحتیها بهره میبرد. یا در محیط کار، کارمندی شبانهروز تلاش میکند تا پروژهای موفق شود، اما مدیر یا همکار دیگری اعتبار آن را به نام خودش میزند و پاداش میگیرد. این وضعیت دقیقاً مانند «کار کردن خر و خوردن یابو» است و باعث دلزدگی و ناامیدی میشود.
یادم میآید در مدرسه، گاهی گروهی برای پروژه درسی کار میکردیم. چند نفر از ما تحقیق میکردیم، مطلب جمعآوری میکردیم و شبها بیدار میماندیم، اما یکی از اعضای گروه که تقریباً هیچ کاری نکرده بود، در روز ارائه با اعتماد به نفس صحبت میکرد و نمره خوب میگرفت. معلم هم فکر میکرد همه به طور برابر تلاش کردهاند! آنجا بود که این ضربالمثل را از مادربزرگم شنیدم و فهمیدم چقدر درست است.
این مثل به ما هشدار میدهد که در جامعه باید عدالت رعایت شود. تلاشکننده باید پاداش بگیرد تا انگیزه کار کردن باقی بماند. اگر همیشه خرها کار کنند و یابوها بخورند، جامعه پیشرفت نمیکند و افراد سختکوش دلسرد میشوند. در مقابل، اگر هر کسی به اندازه زحمتش سهم ببرد، همه با انگیزه بیشتری کار میکنند.
در پایان، امیدوارم در زندگیمان کمتر شاهد چنین موقعیتهایی باشیم و همیشه تلاشمان نتیجه خودش را بدهد. چون همانطور که گفتهاند، کار نیکو کردن از پر کردن است، اما پر کردن هم باید عادلانه باشد!
منبع | روزانه




